Tāḷagunda Inscription of Śāntivarman

Editors: Csaba Kiss, Dániel Balogh.

Identifier: DHARMA_INSSiddham01050.

Language: Sanskrit.

Repository: Siddham (siddham).

Version: (88b44a4), last modified (88b44a4).

Edition

⟨1⟩ siddhaM(||) namaś śivāya||

I. gītikā

jayati viśva-deva-saṁghāta-

a

-nicitaika-mūrttis sanātanaḥ

b

sthā¿n?⟨ṇ⟩ur indu-raśmi-vicchurita-

c

-dyutimaj-jaṭābhāra-maṇḍanaḥ||

d
II. gītikā

tam anu bhū-surā dvija-pravarās

a

sāmarg-yajur-vveda-vādinaḥ

b

yat-prasādas trāyate nityaṁ

c

bhuvana-trayaṁ pāpmano bhayāT||

d
III. gītikā

anupadaṁ surendra-tulya-(va)puẖ

a

kākusthavarmmā viśāla-dhīḥ

b

bhūpatiẖ kadamba-senānī

c

br̥had-anvaya-(vyoma-candramāḥ)||

d
IV. gītikā

⟨2⟩ Atha babhūva dvija-kulam prāṁśu

a

vicarad-guṇendv-aṁśu-maṇḍalaM

b

try-ārṣa-vartma-hāritī-putram

c

r̥ṣi-mukhya-mānavya-gotra-jaM||

d
V. gītikā

vividha-yajñāvabhr̥¿t?⟨th⟩a-puṇyāmbu-

a

-niyatābhiṣekārdra-mūrddhajaM

b

pravacanāvagāha-niṣnātaṁ

c

vidhivat samiddhāgni-soma-paM||

d
VI. gītikā

praṇava-pūrvva-ṣaḍ-vidhāddhyeya⟦m⟧-

a

-nānardyamānāntarālayaM||

b

akr̥śa-cāturmmāsya-homeṣṭi-

c

-paśu-pārvvaṇa-śrāddha-pauṣṭikaM

d
VII. gītikā

⟨3⟩ Atithi-nitya-saṁśritāvasathaṁ

a

savana-trayāvandhyanaityakaM

b

gr̥ha-samīpa-deśa-saṁrūḍha-

c

-vikasat-kadambaika-pādapaM||

d
VIII. gītikā

tad-upacāravat-tadāsya taros

a

sānāmya-sādharmyam asya taT

b

pravavr̥te satīrtthya-viprāṇāṁ

c

prācuryyatas tad-viśeṣaṇaM

d
IX. gītikā

evam āgate kadamba-kule

a

śrīmān babhūva dvijottamaḥ

b

nāmato mayūraśarmmeti

c

śruta-śīla-śaucādy-alaṁkr̥taḥ

d
X. gītikā

⟨4⟩ yaḥ prayāya pallavendra-purīṁ

a

guruṇāṁ samaṁ vīraśarmmaṇā

b

Adhijigāṁsuḫ pravacanaṁ {n}nikhilaṁ

c

ghaṭikāṁ viveśāśu tarkkukaḥ

d
XI. gītikā

tatra pallavāśva-saṁsthena

a

kalahena tīvreṇa roṣitaḥ

b

kali-yuge ’sminn aho bata kṣatrāt

c

paripelavā vipratā yataḥ

d
XII. gītikā

guru-kulāni samyag ārāddhya

a

śāstram adhītyāpi yatnataḥ

b

brahma-siddhir yyadi nr̥pādhīnā

c

kim ataḥ paraṁ duẖkham ity ataḥ

d
XIII. gītikā

⟨5⟩ kuśa-samid-dr̥ṣat-srug-ājya-caru-

a

-grahaṇādi-dakṣena pāṇinā

b

Udvavarha dīpim acchastraṁ

c

vijigīṣamāṇo vasundharāM||

d
XIV. gītikā

yo ’ntapālān pallavendrāṇāṁ

a

sahasā vinirjjitya saṁyuge

b

Addhyuvāsaẖ durggamām aṭacīṁ

c

śrīparvvata-dvāra-saṁśritāM||

d
XV. gītikā

ādade karān br̥had-vāṇa-

a

-pramukhād vahūn rāja-maṇḍalāT

b

evam ebhiḫ pallavendrāṇāṁ

c

bhru-kuṭī samutpatti-kāraṇaiḥ||

d
XVI. gītikā

⟨6⟩ sva-pratijñā pāraṇotthāna-

a

-laghuhbiẖ kr̥tārthaiś ca ceṣṭitaiḥ

b

bhūṣaṇair ivābabhau balavad-

c

-yātrā-samutthāpanena ca||

d
XVII. gītikā

abhiyuyukṣayā gateṣu bhr̥śaṁ

a

kāñcī-narendreṣv arātiṣu|

b

viṣama-deśa-prayāṇa-saṁveśa-

c

-rajanīṣv avaskanda-bhūmiṣu||

d
XVIII. gītikā

prāpya senā-sāgaraṁ teṣāṁ

a

prāhaN balī śyenavat tadā

b

Apad-antān dhārayām āsa

c

bhuja-khaḍga-māttra-(vyu)pāśrayaḥ||

d
XIX. gītikā

⟨7⟩ pallavendrā yasya śaktim imāṁ

a

labdhvā pratāpānvayāv api

b

nāsya hāniś śreyasīty uktā

c

yam mitram evāśu vavrire||

d
XX. gītikā

saṁśritas tadā mahīpālān

a

ārādhya yuddheṣu vikramaiḥ

b

prāpa paṭṭa-bandha-saṁpūjāṁ

c

kara-pallavaiḫ pallavair ddhr̥tāM||

d
XXI. gītikā

bhaṅgurormmi-valgitair nr̥tyad-

a

-aparārṇavāmbhaẖ kr̥tāvadhiM

b

preharāntām ananya-saṁcaraṇa-

c

-samaya-sthitāṁ bhūmim eva ca||

d
XXII. gītikā

⟨8⟩ vibudha-saṅgha-mauli-saṁmr̥ṣṭa-

a

-caraṇāravindaṣ ṣaḍānanaḥ

b

yam abhiṣiktavān anudhyāya

c

senā-patiṁ mātr̥bhis saha||

d
XXIII. gītikā

tasya putraẖ kaṅgavarmmogra-

a

-samaroddhura-prāṁśu-ceṣṭitaḥ

b

praṇata-sarvva-maṇḍalotk¿ri?⟨r̥⟩ṣṭa-

c

-sita-cāmaroddhūta-śekharaḥ

d
XXIV. gītikā

ta(tsu)taẖ kadamba-bhūmi-vadhū-

a

-rucitaikanātho bhagīrathaḥ

b

sagara-mukhya(s) svayaṁ kadamba-kula-

c

-pra(cchanna)-ja(nmā) janādhipaḥ||

d
XXV. Puṣpitāgrā

⟨9⟩ Atha nr̥pa-mahitasya tasya putraḥ

a

prathita-yaśā raghu-pārthivaḥ pr̥thu-śrīḥ

b

pr̥thur iva pr̥thivīM prasahya yo ’rīN

c

Akr̥ta-parākramatas sva-vaṁśa-bhojyāM||

d
XXVI. Puṣpitāgrā

pratibhaya-samareṣv arāti-śastro

a

llikhita-mukho ’bhimukha-dviṣāṁ praharttā

b

śruti-patha-nipuṇaẖ kaviḥ pradātā

c

vividha-kalā-kuśalaḫ prajā-priyaś ca||

d
XXVII. Vasantatilakā

⟨10⟩ bhrātāsya cāru-vapur-abda-gabhīra-nādo

a

mokṣa-tri-vargga-paṭur anvaya-vatsalaś ca

b

bhāgīrathir nnara-patir mr̥ga-rāja-līlaḥ

c

kākustha Ity avani-maṇḍala-ghuṣṭa-kīrttiḥ||

d
XXVIII. Śārdūlavikrīḍita

jyāyobhis saha vigraho ’rthiṣu dayā samyaK prajā-pālanaM

a

dīnābhyuddharaṇaṁ pradhāna-vasubhir mukhya-dvijābhyarhaṇaM

b

⟨11⟩ yasyaitat-kula-bhūṣaṇasya nr̥-pateḥ prajñottaraṁ bhūṣaṇaM

c

taM bhūpāẖ khalu menire sura-sukhaṁ kākustham atrāgataM||

d
XXIX. Mandākrāntā

dharmmākkrāntā Iva mr̥ga-gaṇā vr̥kṣa-rājiṁ praviśya

a

chāyā-sevā mr̥ḍita-manaso nirvr̥tiṁ prāpnuvanti

b

tadvaj jyāyo vihata-gatayo bāndhavās sānubandhāḥ

c

prāpuś śarmmā vyathita-manaso yasya bhūmiṁ praviśya||

d
XXX. Vasantatilakā

⟨12⟩ nānā-vidha-draviṇa-sārasam ucchrayeṣu

a

matta-dvipendra-mada-vāsita-gopureṣu

b

saṁgīta-valgu-ninadeṣu gr̥heṣu yasya

c

lakṣmy-aṅganā dhr̥timatī suciraṁ ca reme||

d
XXXI. Vasantatilakā

guptādi-pārthiva kulāmbu-ruha-sthalāni

a

snehādara-praṇaya-sambhrama-kesarāṇi

b

śrīmanty aneka-nr̥pa-ṣaṭpada-sevitāni

c

yo ’bodhayad duhitr̥-dīdhitibhir nr̥pārkkaḥ||

d
XXXII. Indravajrā

⟨13⟩ ya¿n? daiva-sampannam adīna-ceṣṭaṁ

a

śakti-trayopetam athāsanasthaM

b

śeṣair guṇaiḥ pañcabhir apy asāddhyās

c

sāmanta-cūḍāmaṇayaḥ praṇemuḥ||

d

sayiha bhagavato bhavasyādi-devasya siddhy-ālaye siddha-g¿ā?⟨a⟩ndharvva-rakṣo-gaṇais sevite vividha-niyamaho madīkṣāparair brāhmaṇai⟨ḥ⟩ snātakai⟨ḥ⟩ stūyamāne sadā mantra-vādaiś śubhaiḥ

XXXIII. daṇḍakapracitacaṇḍavegā

⟨14⟩ sukr̥tibhir avanīśvarair ātma-niśśreyasaṁ

a

prepsubhis sātakarṇyādibhiḥ śraddhayābhyarccite

b

Idam uru-salilopayogāśrayaṁ bhūpati

c

kārayām āsa kākusthavarmmā taḍākamma(haT)

d
XXXIV. Vasantatilakā

tasyaurasasya tanaya(sya) viśālakīrtteḥ

a

(pa)ṭṭa-trayārppaṇa-virā(jita)cāru-mūrtteḥ

b

śrī-śāntivarmma-nr̥pater vvara-śāsana-sthaḥ

c

kubjas sva-kāvyam idam aśmatale lilekha||

d

namo bhagavate sthāna-kundūra-vāsine mahādevāya⟨.⟩ nandatu sarvva-samantāgato ’yam adhivāsaḥ⟨.⟩ svasti prajābhya Iti

Apparatus

Translation by Doe and Devadatta N.d.

Commentary

Bibliography