The Summum: Digital Critical Edition of a Buddhist Treatise in Old Javanese (version B)

⟨K: 1v⟩⟨M: 41v⟩namo buddhāya!

§1 bhagavān buddha gotama, mavara-varah ri śiṣyanira, ri pamutus iṅ saṅ hyaṅ haji. e anakku saṅ sevaka dharma, saṅ mahyun maluya viśeṣa, rəṅə̄nən ujar iṅ haji, kaṅ sinaṅgah dharma, amajarakəna taṅ tatasak iṅ haji, aṅhiṅ byakta tuhu-tuhu juga, apaniṅ haji ṅaranya hana-haneṅucap, hana tinuḍuh, hana ginəgvan, hana iṅaku, maṅkana svabhāvanya, karaṇe hana iṅaranan haji.

§2 kunəṅ saṅ putus tan maṅkaneka, bhaṭāra siddha juga sinamaya, tan suvalən kami riṅ śrī bhakti bhojana. śrī, ṅaranya, mas pirak ratnādi. bhakti ṅaranya, səmbah sarvapraṇamya. bhojana ṅaranya, salviriṅ upabhoga kaṅ aləp. tahā hayva ta maṅkana.

§3 yan tumarima śrī, yāṅkən dinol vinəli saṅ hyaṅ dharma. yan tumarima bhakti, yāṅkən bhinedākən saṅ hyaṅ dharma. yan tumarima bhojana, anaḍah kavətvaniṅ samaya, hayva ta maṅkana. ləñok ṅaranya saṅ viku, yan hana dravya kaharəp. yan tumarimaṅ śrī, ləñok ya ta kaviśeṣa riṅ lupa, yan tumarimaṅ bhakti, ləñok ya ta kaviśeṣa deniṅ tamah, apan yan amaṅan varəg, ya hetuniṅ enak turūnya, viparīta saṅ viku yan maṅkana, apa don saṅ viku yan maṅkana, muṅsi mariṅ saṅśaya, vikalpa, tr̥ṣṇā, lupa. yan tumarimaṅ śrī, mas pirak, yan tumarimaṅ səmbah ya sukha, yan tumarimaṅ bhogapabhoga, hetuniṅ maṅkana, kapaṅgihaniṅ samaya, apan saṅ dharma mayajña śūnyata, ndā maṅkana saṅ putus.

§4 kunaṅ prathama saṅ putus, sira ta saṅ maliṅgih riṅ padmāsana, saṅ tumarima śrī bhakti bhojana, sira sinambah riṅ rāt, sira ta saṅ ratu guru, umarah riṅ nīti yogya, pan hana ṅarananira, bhaṭāra akārya dharma sira, maṅkana ta rehanya, kaliṅanyānakku, pet prih kahilaṅaniṅ śarīra, ndah hayva tan inaku, tan inaku ṅaranya, kady aṅganiṅ vvaṅ amaṅan riṅ pahəhan, sumurup riṅ loṅan, tan inaku ṅaraniṅ śarīra yan maṅkana, inaku ṅaranya tan hilaṅniṅ cāra maryādā yukti, mvaṅ meṅət sakiṅ kinavruhanya, inaku ṅaraniṅ śarīra yan maṅkana, prih kahilaṅanya, makadvāra vruh riṅ saṅkan paran, prih kaləpasaniṅ bhuvana, ndah hayva ta iṅət i ləyəp, makadvāra yan vruh anāgata tan vipatha, prih kahilaṅaniṅ bāyu, hayva hinəb, kaṅ makadvāra kanirupekṣān, prih kahilaṅaniṅ śabda, ndan hayva ta humənəṅ, makadvāra kasarvajñānan, prih kahilaṅaniṅ iḍəp, hayva tan paṅgaləṅ, makadon vruhaniṅ maṅavruhi, prih kahilaṅaniṅ tutur, havya ta lupa, makadvāra vruhniṅ manon, hayva ta vuta, makadvāra katəmu tan pinet, ndan sira viśeṣa, prih kahilaṅaniṅ viśeṣa, makadvāra umaku tan pavastu, nahan prathama saṅ putus.

§5 ndāh yatika paḍa bhaṭāra, riṅ sakala pratyakṣa, riṅ kotsāhaniṅ jagrapāda ika, cəp vaṅ jñāna, luput saṅkeṅ māyatattva, ya ta turyapāda ṅaranya, ri samaṅkana taṅ sinaṅguh vidon, lāvan sinaṅguh maturū tan paṅipi, ndā tan kəneṅ pramanan, makahetu paḍəmniṅ jñānendriya, misəp riṅ antahr̥daya,

§6 hayva tan pratipakṣa, riṅ pakṣa maṅkana, hayva tastuti, apan prajñāparimitta, ikiṅ jñāna, mvaṅ sarvakāryakarta, ya tika hetuniṅ maṅatīta, mataṅnyan līna humənəṅ vruh tan apuṅguṅ, valyākəna pamutus ṅūni, mari śarīra deniṅ vruhniṅ saṅkan paran, ika tā ya vyaktinyan saṅkan, maṅandəliṅ kāma ratih, ikaṅ jñāna laki ta ya ika, kunəṅ vyaktinyan paran, ri kālaniṅ pati ndin paranya, mareṅ śūnya jugeka, kaliṅanya dadi sakeṅ taya, maluya mariṅ taya, maṅkā svabhāvaniṅ janma,

§7 kunaṅ saṅ putus, tan maluya riṅ saṅkan paran, nimittaniṅ mari ⟨M43v1⟩ maśarīra, apan mari kabhuvanan, deniṅ anāgata, tan vipatta ṅaranya, anāgata ṅaranya, tan karakətan deniṅ maraṇa bāyu, denikaṅ manon, deniṅ vruh katəmu tan pinet, yan maṅkana ya sinaṅgah pinet, yan maṅkana ⟨M43v2⟩ ya sinaṅgah viśeṣa, deniṅ tan pavastu, ndah anakku ya tikā kuñci rahasya ṅaranya,

§8 ndah riṅ paramapaścat saṅ hyaṅ pramāṇa, sakiṅ tələṅniṅ hr̥daya, patiṅgalniṅ rekhamāya, gavenira riṅ sakala niṣkala, kaṅ katon karəṅə̄, kahambuṅ ka⟨M43v3⟩ücap, kaïḍəp, ya ta humisəp riṅ gave, pagavenira ṅaranya, ikaṅ iḍəp lāvan tutūr, ya ta mapisan riṅ pramāṇa, kaliṅaniṅ pramāṇa, marya mapramāṇakən, ya sinaṅgah viśeṣa, tan iṅgatiṅ viśeṣa, ya mokṣa ṅke ṅaranya, mapu⟨M43v4⟩təra siddhaniṅ kāla, rəp pva yi sira, humənəṅ humibəkiṅ tan kabhuvanan, tan śinarīran, tan hana ajñāna, ya kaliṅaniṅ siddhā mokṣa, ləpasiddhā ṅaranya, siṅ həniṅ siṅ həniṅ rūpa varṇa, mokṣa ṅaranya, ri denya tan kapaṅguhanya, lə⟨M44r1⟩pas ṅaranya, ri denyan luput iṅ jñāna mvaṅ śarīra, hayva tānakva hayva mine, hayva tinəmbe, hayva nāśana, riṅ kuna-kuna hayva minaṅkana, hayva minaṅke, apa pva juga, hava byakta tuhu-tuhu jugeka, kumva kunəṅ liṅanta, anakku saṅ sevaka dharma,

§9 apa pva tan tərus tumon bhaṭāra riṅ campa, riṅ malayū, mvaṅ saṅ sarvadeśa, yan tuhu byāpaka arananta, havananta mariṅ sabəraṅ, kunaṅ yan ramon kaniṣṭīkā, yan banavva kunaṅ, madhyama ika, kunaṅ ikaṅ uttama, vivahana juga, vivahana ṅaranya, maṅkenucap maṅke təka. maṅke ta ṅaranya, iki bhaṭāra sinamaya. sama, ṅa, paḍa, paḍa, ṅa, ya. ṅa, tan dudū, vyaktinyan paḍa, ri kāla haripniṅ sarāt, vyaktinya⟨M44r4⟩n ya viśeṣa, ikaṅ iiki de saṅ umaṅgihakən, kaliṅanyānakku, mary atakon, mary aṅucap, mary avarah, māri vinarah, mari umet, mari pinet, apan bhaṭāra ṅucap, apan bhaṭāra inucap, bhaṭāra ⟨M44v1⟩ vinarah, bhaṭāra mavarah, bhaṭāra amet, bhaṭāra pinet, ya kaliṅaniṅ laṅgə̄ṅ, mənəṅ tan molah, vruh yan samaya viśeṣa, ika bhāṣa samaya ṅaranya, ika ṅke tan inucap, ya ikā kuñci rahasya ṅaranya, a⟨M44v2⟩tīta bhaṭāra riṅ bhuvana, pagehakəna riṅ tələṅiṅ svātma, hayvenaranan, hayo tinuḍuh, hayvānaku, hayvenuśana, kunaṅ hetuniṅ maṅaliha bhaṭāra riṅ bhuvana, mary asaṅśaya saṅ kinabhaktyaniṅ rāt, kunaṅ yan tumūt abhakti, rvāte⟨M44v3⟩ka keḍəpanya, kumvatakən bhaṭāra riṅ bhuvana, norakən bhaṭāra riṅ śarīra, bhrānta saṅ putus yan maṅkana, tumūtakən ambəkiṅ rāt, apan tuṅgal ya bhaṭāra riṅ śarīra, yan riṅ bhuvana tan enak tapa, gili-giligən mvaṅ bhaṭāra ⟨M44v3⟩ riṅ śarīra, ya hana saṅśayanən, tan molah humənəṅ juga, pinakasandhi-sandhi ṅaranya, maniddhākən anupadyanta, pamutusiṅ śarīra, yan avuk dravvahikaṅ śarīra, tan milu bhaṭāra avuk, hane prakr̥ti juga sira, pra⟨M45r1⟩kr̥ti ṅaranya, ikaṅ taya, kunaṅ hetuniṅ kasapu tan pətəṅ, ri təkaniṅ pati, apanya tan alah ikaṅ saṅśaya, ikaṅ vikalpa, tr̥ṣṇā, lupa, ri kālaniṅ urip, ya hetu mandadi mvah, saṅkāniṅ prakr̥ti ika, mandəliṅ śuklasoṇita, kelv-ilū bhaṭāra deniṅ iḍəp, apan hyamaṅənakən, tuṅtuṅ vikalpa, tuṅtuṅ nimittaniṅ kasaputan, riṅ antaśarīra, mataṅnyan hasoyi bhaṭāra manu riṅ rāt, tan milu bhuvana, tan kasaputan pətəṅ, tan kapaḍaṅan de ⟨M45r3⟩niṅ āditya, apan gavenira riṅ vikalpa Ikā, maṅke tiki vəkasiṅ viśeṣan ya paḍa, ta ya ṣi, apan katəvaṅan deniṅ sakala, pradhāna śarīra bhaṭāra, mataṅnyan tan vənaṅ maṅkana, kunəṅ riṅ antaśarīra, siddha viśeṣa mokṣāva⟨M45r4⟩k, tan hanamana vəṅi sira, kaliṅanya mati rumuhun, tinivahakən tan pagagaddhā, ikaṅ tumaki-taki ika, paḍa niṣkala patti, mvaṅ niṣkala maṅke, yata byakta tuhu-tuhu ṅaranya, hayo kadi aṅr̥ṅə̄ gərəh ⟨M 45v1⟩, deniṅ maṅrəṅə̄ kojaran bhaṭāra, kaliṅanya gumuru-guruh, tan vruh ri vəkasanya, hayva kadi haṅambuṅ səkar, kinadut deniṅ voṅ lyan, deni aṅrasani rasa bhaṭāra, maṅambuṅ tan vruh i uṅgvanya, kunaṅ saṅ putus vruh, riṅ u⟨M45v2⟩ṅgvaniṅ tan pahuṅgvan, vruh riṅ vəkasiṅ tan pavəkas, tan hinavitan ikaṅ don, ikaṅ don kaliṅanya, yeka śabdāśat ṅaranya, yāavat maṅkana sāri-sāri, ya pāvak bhaṭāra, ndan sira ta śrī jagatnātha, śrī ṅaranya, mahālpa ⟨M45v3⟩. jagat ṅaranya, bhuvana mvaṅ sarvajanma. nātha, ṅa, prabhu, ndan sira kavitniṅ sarvatatva, sirāmijilakən bhuvana, mvaṅ sarvajanma, sopakāranya, kaliṅanya sakeṅ masakala, hana ikaṅ śarīra, sakiṅ śarīra ikaṅ aji mvaṅ guṇa, ⟨M45v4⟩ sakiṅ guṇa aji ikaṅ deva, sakiṅ deva ikaṅ tuḍuh, sakiṅ tuḍuh hananiṅ sor mvaṅ i ruhur, sakiṅ sor ruhur, hana vetan, kidul, kulon, lor, madhya, ika saṅ hyaṅ pamutus, maṅkanānakku saṅ sevaka dharma, eṅətakəna ⟨M46r1⟩hayva cavuh, bvat upadrava, namo buddhāya svahā təlas.

....